Glikoliz Reaksiyonları
- sspsyonetim
- 3 gün önce
- 2 dakikada okunur
1- Heksokinaz reaksiyonu. ATP molekülünden 1 fosfat grubu kullanılır ve glukoz 6 numraları C atomundan fosforile edilir, glukoz-6-fosfat (G6P) elde edilir.
2 - Fosfoglukoizomeraz reaksiyonu. Glukoz-6-fosfat yapısında birkaç düzenleme yaparak onu bir izomeri olan fruktoz-6-fosfat molekülünü dönüştürür.
3 - Fosfofruktokinaz reaksiyonu. Fruktoz-6-fosfat yapısına 1 numaralı C atomundan ikinci fosfat grubunun eklenmesini (ATP kullanarak) katalizler ve fruktoz-1,6-bisfosfat oluşturur.
4- Aldolaz reaksiyonu. Heksoz yani 6 karbonlu glukoz yapısını ortadan ikiye böler ve tiroz (3 karbonlu) yapılı moleküller oluşur; dihidroksiaseton fosfat ve gliseraldehit-3-fosfat (G-3-P). Geriye kalan reaksiyonlarda 3 karbonlu yapılar reaksiyona girer.
5 - İzomeraz reaksiyonu. Bir sonraki reaksiyonun substratı gliseraldehit-3-fosfat olduğu için reaksiyon 4'te üretilen G-3-P korunur ancak dihidroksiaseton fosfat izomeri olan G-3-P'ye dönüştürülür. Bu noktada 2 adet G-3-P üretilmiş olur ve kalan reaksiyonların hepsi her birine uygulanacağı için 2'şer kez tekrarlanır.
6 - Gliseraldehid-3-fosfat dehidrogenaz. G-3-P molekülü serbest Pi kullanılarak 1,3-bisfosfogliserata dönüştürülür. Bu reaksiyonda hidrojen alıcı olarak NAD+ görev yapar. NAD 2 elektron ve bir H+ yapısına katarak nötr olur (NADH), ayrıca serbest bir proton yani H+ ortama salınır.
7 - Fosfogliserokinaz reaksiyonu. Yüksek enerjili bağ yapısına sahip olan fosfat grubu ADP molekülüne transfer edilerek ATP kazanımı sağlanır. Reaksiyon 4'teki bölünmeden ötürü 1 glukozdan 2 adet 1,3-bisfosfogliserat elde edildiğini unutmayın, molekül başına 1 ATP üretilir. Bu reaksiyonda toplam kazanç 2 ATP olduğu için baştaki 2 ATP harcanması nötrlenir.
8 - Fosfogliserat mutaz reaksiyonu. 3-fosfogliserat molekülünde kalan tek fosfat grubunun bağlantısı değiştirilir. 3 numaralı karbon atomundan 2 numaralı karbon atomuna transfer olur.
9 - Enolaz reaksiyonu. 2-fosfogliserat yapısı dehidrasyona uğrar, su üretilir. Bunun sonucunda 2 ve 3 numaralı karbon atomu arasında çift bağ meydana gelir. Fosfat grubunun bağlı olduğu C atomu çift bağ yapısına geçince elektron düzenlemesi farklılaşır ve yapıdaki fosfat yüksek enerjili hal alır. Fesfoenol pirüvat (PEP) yapısı oluşmuştur.
10 - Pirüvat kinaz reaksiyonu. Glikolizin son reaksiyonunda PEP'ten ADP'te P aktarımı gerçekleştirilir ve ATP üretilir. 1 gglukozdan 2 PEP üretilir. Dolayısıyla bu reaksiyonda da toplamda 2 ATP üretilir. PEP'ten geriye kalan ise pirüvattır. Pirüvat, ETC ile daha fazla yıkılmak üzere mitokondriye taşınabilir.