Serebral Korteks
Hareket etme fikri serebral korteksin motor alanlarıyla ilişkili birçok kısımda üretilir. Fikrin oluşması ve motor planın üretilmesine kadar olan kısımda hangi bölgeler rol alıyor sırasıyla bakalım.
Fikir şekillendirildiğinde bazal gangliaya iletilir. Bu bilgi burada işlendikten sonra talamusa yönlendirilir. Talamus kendisine iletilen fikir bilgisini motor planın üretileceği premotor kortekse gönderir.
GÖRSEL Serebral korteksteki ana motor alanlar
Oluşturulan motor plan premotor korteksten, primer motor kortekse gönderilir. Primer motor korteks, istemli hareketin meydana gelmesinden sorumlu ana kontrol bölgesidir ve her bir noktası vücudun farklı bölümlerinin kontrolünü sağlar.
Motor korteksten çıkan üst motor nöron aksonları, spinal seviyede bulunan alt motor nöronlarla doğrudan sinaps yapmak için spinal kord boyunca aşağı inen yollar yapar: kortikospinal ve kortikobulbar yollar. Kortikospinal yol motor korsteksten kstremiteler ve gövde kaslarına AP iletimini sağlarken, kortikobulbar yol kafadaki iskelet kadlarına AP ulaştırılmasını sağlar.
GÖRSEL Motor kortekste planın üretimi
GÖRSEL Kortikspinal yol
Beyin Sapı
Bu bölümde vücut hareketlerine katkı sağlayan 4 ana bölüm bulunur: vestibüler çekirdekler, retiküler formasyon, süperior kollikulus ve kırmızı nükleus. Bazı üst motor ünitelerin hücre gövdeleri beyin sapında yer alır ve indirekt motor yollar oluştururlar.
Vestibüler çekirdekler, dengedeki değişime yanıt olarak postürün korunmasını sağlar (vestibulospinal yol). Retiküler formasyon, hareketin gerçekleştirilmesi anında postürü ve kas tonusunu düzenlemeye yardımcı olur (retikülospinal yol).
GÖRSEL Beyin sapındaki yapılar
Kırmızı nükleus, üst ekstremitelerin istemli kontrolünün sağlanmasına yardımcı olur (rubrospinal yol). Süperior kollikulus ise ani işitsel ve görsel uyarılara karşı refleksif gövde ve kafa hareketi sağlar.
Bazal Ganglia
Bazal ganglia yapısında; glubus pallidus, putamen, kaudat nükleus, subtalamik çekirdekler ve substantia nigra bulunur. Hem ön beyin hem de orta beyin yapılarının bir araya gelmesiyle oluşmuştur.
Bazal gangliada bulunan nöronlar üst motor nöronlara girdi sağlayarak harekete katkıda bulunur. Hareketin başlamasına, istenmeyen hareketin baskılanmasına ve normal kas tonusunun oluşturulmasına yardım eder.
GÖRSEL Harekette görevli subkortikal yapılar
Serebellum
Serebellar fonksiyonu 4 ana aktivite olarak inceleyebiliriz: hareketin hangi amçla yapıldığını gözlemek, ortaya çıkan gerçek hareketi hareketi gözlemek, gönderilen emirleri duyusal girdilerle kıyaslamak ve düzeltici geribildirim sağlamak.
Serebellum öğrenmede ve karmaşıklığı yüksek olan hızlı hareketlerin gerçekleştirilmesinde aktiftir. Buna ek olarak, denge ve postürün korunmasına da katkıda bulunur. Serebral kortekse kıyasla 2 kat daha fazla nöron barındırır, bu yüzden hasar görmesi durumunda bireyin hareket koordinasyonu çok zayıflar.
GÖRSEL Serebellumun kıyaslayıcı geribildirimi
Sonuç olarak,
Konuya ilişkin bilginizi tamamlamak ve kendinize seviye atlatmak için önceki ve sonraki yazılara göz atmayı ihmal etmeyin. Linklere aşağıdan ulaşabilirsiniz.
SSPS - level up yourself
Bu ve sitemizde yer alan diğer yazılar SSPS spor ve sağlık bilimleri kütüphanesi kaynakları kullanılarak hazırlanmıştır.