Kardiyovasküler sistem kalp, kan ve kan damarlarından meydana gelmiştir. En temelde; madde taşınmasından, vücut ısısının, pH seviyesinin ve asit-baz dengesinin korunmasından sorumludur.
Kan, vücudumuzda dolaşarak bir noktadan öbür noktaya maddeleri taşıyan sıvıdır. Kanın dolaşabilmesi ve bütün dokulara ulaşabilmesi için vücudun her yerinde damar yolları bulunur. Kalp ise pompalama yaparak kanın bu damar yollarında akması için gerekli itiş kuvvetini sağlar.
GÖRSEL - Kalp, damar yolları ve kan
Dokular O2 kullanır ve bu esnada CO2 üretir. Dolayısıyla dokulardan toplanıp kalbin sağ tarafına götürülen kanda CO2 fazla O2 ise azdır. Kalbin sağ tarafına gelen bu kanın CO2 değerini azaltıp O2 değerini artırmak için akciğere gönderilmesi gerekir.
Kalbin sağ tarafı içerisindeki kanı akciğerlere pompalar. Burada pulmoner kılcallar ve alveoller arasında CO2 ve O2 takası gerçekleşir. Temizlenen kan akciğerlerden kalbin sol tarafına döner. Bu kan artık oksijen bakımından zengin olduğu için tüm vücuda gönderilecektir.
GÖRSEL - Pulmoner ve sistemik dolaşım
Akciğerlerde temizlendikten sonra kalbin sol tarafına gelen kan kuvvetli bir kasılmayla tüm vücuda dağılır. Böylece ihtiyaç duyan dokuların oksijene ulaşması sağlanır. Pulmoner ve sistemik dolaşım görselini kan akış yönüne göre inceleyin.
Kalpten çıkan kan dokulara atar damarlar (arterler) ile taşınır. Dokulara ulaşan kan ince yapılı kılcal damarlardan (kapiller) geçerken alış-veriş yapabilir, temelde O2 bırakır ve CO2 toplar. CO2'nin vücuttan uzaklaştırılması için toplar damarlar (venler) kanı kalbe götürür. Bu kan kalbin sağ tarafına döner ve olaylar tekrarlanır.
Pulmoner dolaşım, kalbin sağından akciğerlere pompalanan ve sonra soluna dönen kan dolaşımı ifade eder.
Sistemik dolaşım, kalbin solundan tüm vücuda pompalanan ve sonra sağına dönen dolaşımı ifade eder.
Sonuç olarak, kan maddeleri taşıyan ve vücudu dolaşan sıvıdır. Bu sıvı damarlar aracılığıyla taşınır. Kalbin sağında ve soluna iki ayrı pompa bulunur. Sağ pompa temizlenmesi için pis kanı pulmoner dolaşıma, sol pompa ise dokuların kullanması için temiz kanı sistemik dolaşıma pompalar. Arterler oksijeni bol kanı taşır, kapiller alış-verişi sağlar, venler kanı kalbe geri götürür.
Konuya ilişkin bilginizi tamamlamak ve kendinize seviye atlatmak için önceki ve sonraki yazılara göz atmayı ihmal etmeyin. Linklere aşağıdan ulaşabilirsiniz.
SSPS - level up yourself
Bu ve sitemizde yer alan diğer yazılar SSPS spor ve sağlık bilimleri kütüphanesi kaynakları kullanılarak hazırlanmıştır.
Solunum Sistemi
Kardiyovasküler Sistem
