top of page

Kas Kasılmasında Çapraz Köprüler


Kas kasılmasını başlatan olay sarkoplazmik retikulumun Ca2+ salmasıdır. Salınan iyonlar troponine bağlanır. Bu bağlanmaya yanıt olarak tropomiyozin aktin üzerinde kaydırılır ve miyozin-bağlayıcı alanlar serbest hale gelir.


Miyozin-bağlayıcı alanların serbest hale gelmesiyle beraber filamentlerin kaymasını sağlayan olaylar dizini yani sarkomerin kısalmasını ve kasta kasılmayı sağlayan kontraksiyon döngüsü başlar.


Bir sarkomerde 300 adet 2 kafaya sahip miyozin molekülü bulunur. Şu an için yalnızca 1 miyozinin 1 kafasına odaklanarak kontraksiyon döngüsünü ele alalım. Sarkomer boyunda kısalmayı dolayısıyla da kastaki kasılmayı sağlayan kontraksiyon döngüsü (miyozin başında) 4 ana olayın tekrarıyla gerçekleşir.


ATP Hidrolizi

Miyozin başında bulunan ATP bağlayıcı kısım ATPaz özelliklidir. Bu kısımda hidrolize uğrayan ATP'den elde edilen enerji miyozin başında tutulurken ADP ve Pi hala miyozin başına bağlı haldedir.


Miyozin başı bu durumdayken enerjiyi yapısında depolamaktadır. Aktine bağlanıp çekmek için 90 derecelik bir açıda hazır beklemektedir. Aktin-miyozin etkileşimi için SR'den Ca2+ salımı gerçekleşmelidir.


GÖRSEL  Miyozin başında ATP hidrolizi

Miyozinin Aktine Bağlanması

Motor nöron kas hücresini uyardığında SR'den kalsiyum salınır. Enerjili miyozin başı aktinin miyozin-bağlayıcı kısmına bağlanır. Bu bağlanma sonrasında hareket gerçekleşmeden önce Pi miyozin başından kopar.


Aktin-miyozin bağlantısına çapraz köprü adı verilir. Miyozin 2 başa sahip olsa da her defasında yalnızca tek baş aktine bağlanır. Bir halatı sıra sıra sağ ve sol elinizle çektiğinizi düşünebilirsiniz.


GÖRSEL  Aktin-miyozin etkileşimi

Güç Vuruşu (Power Stroke)

Çapraz köprü oluştuktan sonra miyozin başı 90 derecelik açısını 45 dereceye değiştirir, böylece aktini sarkomerin ortasına doğru çeker yani onu kısaltmış olur.


Güç vuruşu olarak adlandırılan bu olay için gerekli enerji birinci adımdaki ATP hidroliziyle sağlanan enerjidir. Güç vuruşu sonrasında miyozin başına bağlı olan ADP molekülü de serbest bırakılır.


GÖRSEL  Miyozinin aktini çekmesi

Miyozinin Aktinden Ayrılması

ADP molekülünü de salmasıyla beraber miyozin başı boş kalır ancak hala aktine bağlantısı vardır. Aktin-miyozin etkileşiminin sonlanması için miyozin başına ATP bağlanır.


ATP bağlanmasıyla beraber çapraz köprü sonlandırılır. ATP hidrolize edilir ve enerji depolanır. 90 derecelik güç vuruşu konumuna geçilir böylece kontraksiyon döngüsü başa dönmüş olur.


GÖRSEL  ATP bağlanması ve hidrolizi

Sonuç olarak,


Konuya ilişkin bilginizi tamamlamak ve kendinize seviye atlatmak için önceki ve sonraki yazılara göz atmayı ihmal etmeyin. Linklere aşağıdan ulaşabilirsiniz.


SSPS - level up yourself

Bu ve sitemizde yer alan diğer yazılar SSPS spor ve sağlık bilimleri kütüphanesi kaynakları kullanılarak hazırlanmıştır.



bottom of page