Gıda özofagusla yaklaşık 25 cm taşındıktan sonra gastroözofageal sfinkterden geçerek mideye ulaşır. Mide karnın sol tarafında konumlanmıştır, diyaframın altında yer alır ve J şekilli bir keseye benzer. Mide gastroözofageal sfinkterden ince bağırsağın ilk bölümüne yani duodenuma kadar uzanır.
Mide Yapısı
Masaya oturduğunuzda bir öğünü dakikalar içinde tüketebilirsiniz ama bu gıdanın sindirilmesi saatler sürer. Bu ilişki yüzünden mide bir rezerv görevi görür, ve gıdayı geçici süreliğine depolar. Mide 4 ana bölgeye sahiptir: kardiya, fundus, gövde, antrum.
GÖRSEL Midenin bölümleri
Kardiya (cardia), gastroözofageal sfinkterin hemen altında yer alır. Burası gıdanın mideye girdiği noktadır.
Fundus (fundus), midenin üst kısmıdır. Kardiya bölgesinden daha yukarıda kalan mide bölümünü ifade eder.
Gövde (body), büyük merkezi bölgeyi ifade eder. Yutulan yiyecekler için rezerv görevi görür, ayrıca mide suyu üretiminden sorumludur.
Antrum (antrum), midenin alt bölümünün 1:3’lük kısmıdır. Yiyeceklerin mide salgılarıyla karıştırıldığı ve yarı sıvı (kimus) hale geldikleri bölüm burasıdır. Kimusu duodenuma ileten peristaltik kasılmalar bu noktada gerçekleşir.
Mide, diğer GI duvar katmanlarından farklı olarak üçüncü bir kas tabakasına daha sahiptir. Dairesel, uzunlamasına ve diyagonal kas liflerine sahip olan mide içerisinde bulunan maddelerin birbirlerine karışması için harika bir mekanik fonksiyon görür.
GÖRSEL Midenin kas tabakaları
Mide boşken kıvrımlı yapısı sayesinde (antrum hariç) 100 mililitreden daha küçük bir hacme sahiptir. Gıdanın gelmesiyle beraber hacmi genişler. Bu noktada bireyler arasında geniş bir fark bulunur. Maksimum hacim genelde 2-4 L arasında değişir.
“Mide, yiyecek alımı gerçekleştikçe kıvrımların düzelmesiyle beraber oldukça fazla hacim kazanır.”
Mide Bezleri ve Hücreler
Kimus içerisinde bulunan besinlerin sindirimi mide sıvıları sayesinde gerçekleşir. Bu sıvılar gastrik mukoza ve submukozada bulunan bezlerden üretilir. Kardiyak bezler özofagus ve midenin birleştiği noktada, oksintik bezler fundus ve gövdede, pilorik bezler ise çoğunlukla antrumda konumlanmıştır.
GÖRSEL Gastrik bezler ve hücreler
Bu bezlerde farklı maddeler salgılayan farklı hücreler bulunur. Gövde ve fundusta yer alan oksintik bezlerin hücre ve salgılarına bir bakalım. Mukoza hücreleri mukus, oksintik hücreler (parietal hücreler) hidroklorik asit, peptik hücreler (esas hücreler) pepsinojen ve gastrik lipaz, enteroendokrin hücreler ise çeşitli hormonlar salgılar.
Kardiyak bezler parietal hücre içermez, pilorik bezler ise esas hücreleri içermez. Yine de bütün bu hücre çeşitliliği sonucu olarak mide sıvısının ana bileşenleri arasında su, elektrolitler, hidroklorik asit, enzimler mukus ve intrinsik faktör bulunur. Bir günde ortalama 1-3 litre mide sıvısı salgılarız.
“Tükürükteki R-protein B12 vitaminin ince bağırsağa kadar ulaşmasını sağlar. Parietal hücreler tarafından salgılanan başka bir protein olan intrinsik faktör (IF) B12’nin ince bağırsakta emilmesini sağlar. ”
Sonuç olarak,
Konuya ilişkin bilginizi tamamlamak ve kendinize seviye atlatmak için önceki ve sonraki yazılara göz atmayı ihmal etmeyin. Linklere aşağıdan ulaşabilirsiniz.
SSPS - level up yourself
Bu ve sitemizde yer alan diğer yazılar SSPS spor ve sağlık bilimleri kütüphanesi kaynakları kullanılarak hazırlanmıştır.