Sarkolemmada üretilen AP ve kas kasılmasının başlaması arasındaki ilişkiye eksitasyon-kontraksiyon birlikteliği adı verilir. Bu olay sarkolemma ve T tübüllerin birleştiği yerde yani triadda gerçekleşir.
Sarkoplazmik retikulum bütün miyofibrillerin etrafında bulunan bir organeldir. İçerisinde kasılma için kritik olan Ca2+ depolar ve T tübülle temasa geçtiği noktalarda kalınlaşma (terminal sisterna) yaparak triad yapısının oluşmasını sağlar.
Sarkolemada üretilen AP, kas lifinin iki ucuna doğru ilerlerken T tübüllerden kas lifinin içine de akar. T tübüllere giren iyon değişimi sarkoplazmik retikulumu uyararak sarkoplazmik Ca2+ seviyesini yükseltir ve kontraksiyon gerçekleşir.
GÖRSEL Eksitasyon-Kontraksiyon Birlikteliğinin aşamaları
Dihidropiridin ve Ryanodin Reseptörleri
Konuyu anladık ama triadın yapısına bir bakalım. Bu kısımlarda T tübül ve terminal sisterna birbirisine mekanik olarak bağlıdır.
Bu bağlantıyı sağlayan 2 yapı bulunur: dihidropiridin ve ryanodin reseptörleri. Dinlenim halinde olan bir kas lifinde T tübülün dihidropiridin reseptörleri sarkoplazmik retikulumun ryanodin reseptörlerini bloklayarak Ca2+ salımını engeller.
GÖRSEL Dihidropiridin ve ryanodin reseptörleri
Aksiyon potansiyelinin T tübülde ilerlemesiyle beraber dihidropiridin reseptörleri voltaj değişimini algılar ve yapısal değişikliğe uğrar. Bu yapısal değişiklik ryanodin reseptörlerinden sarkoplazmaya Ca2+ akışına neden olur.
Ca2+ iyonları troponin alt birimine bağlanarak miyozin-bağlayıcı kısımların serbest kalmasını sağlar. Böylece sarkomerde aktin-miyozin etkileşimi gerçekleşmesi mümkün kılınır.
GÖRSEL Dihidropiridin ve ryanodin etkileşimi
Sonuç olarak,
Konuya ilişkin bilginizi tamamlamak ve kendinize seviye atlatmak için önceki ve sonraki yazılara göz atmayı ihmal etmeyin. Linklere aşağıdan ulaşabilirsiniz.
SSPS - level up yourself
Bu ve sitemizde yer alan diğer yazılar SSPS spor ve sağlık bilimleri kütüphanesi kaynakları kullanılarak hazırlanmıştır.