Mide, yiyecekle dolduğunda bunları ince bağırsağa iletmek için kasılır. Ancak, gastrik motilitenin tek amacı bu değildir. Gıdaların ince bağırsakta verimli bir şekilde tamamen sindirilip emilebilmesi için onları çeşitli maddelerle iyice karıştırır ve kimus üretir.
Midenin Doluşu
Mide, içine gıda girmesiyle beraber genişler. Bu genişleme, yaklaşık 1.5 litreye kadar basınç değişimi olmadan meydana gelir. Bunu sağlayan iki faktör bulunur.
"Reseptif relaksiyon", gıdanın mideye geleceğinin sezinlenmesi ve özofagustaki hareketlerine yanıt olarak midenin (fundus ve gövde) kıvrımlı bölümlerinin rahatlamasını ifade eder. Bu süreç, beyin tarafından vagus siniri aracılığıyla kontrol edilir.
GÖRSEL Midenin gıda öncesi hazırlığı
"Gastrik uyum", midenin yapısındaki kasların gerginliğini büyük ölçüde artırmadan esneyebilmesini ifade eder. Geçici bir rezervuar görevi olan mide için bu çok kritik bir özelliktir.
Kontraktil Aktivite
Peristaltik kasılmalar midede gerçekleşir. Bu kasılmalar, gastroözofageal sfinkter civarında zayıf olarak başlar, pilorik sfinkterde ise iyice kuvvetlenir. Pilorik kasılmanın kuvvetlenmesi, mide içindeki katı gıdanın mide sıvısıyla iyice karışmasını ve ayrışmasını sağlar.
Kasılma şiddeti düşükten yükseğe doğru bir düzene sahip olduğu için, fundus ve gövde içeriği rahatsız edilmeden antrumda bulunan kimusun çok az bir bölümü duodenuma aktarılır.
GÖRSEL Midede peristaltik dalga
Her peristaltik dalga yaklaşık 3 mililitre kimusun geçişini sağlar. Antrumda bulunan katı maddeler, pilorik sfinkterin kapanışıyla mide gövdesine doğru geri itilir ve daha iyi karışmaları sağlanır.
Mide dakikada 3 peristaltik dalga (kasılma) gerçekleştirir. Bu kasılmalar, enterik pacemaker hücreleri tarafından üretilir. Mide kasları gap junctionlar aracılığıyla bağlı olduğu için bir uyarı tüm kas hücrelerince taşınır ve efektif bir kasılma gerçekleşir.
Bu hücreler kasılma sıklığını belirlese de kasılma kuvvetine etki etmezler. Mide duvarının yüksek oranda esneyip gerilmesi, esneme reseptörlerini ve gastrin salan hücreleri aktive eder. Bu iki faktör, gastrik kasları uyarır ve gastrik motiliteyi kuvvetlendirir.
GÖRSEL Esneme ile tetiklene gastrin salımı
Gastrik Boşalma
Ortalama olarak söylemek gerekirse, mide öğünden 6 saat sonra tamamen boşalır. Öğün büyükçe (esneme ve gerilim artar) ve alınan sıvı miktarı çoğaldıkça gastrik boşalma hızlanır.
İnce bağırsak içeriği, midede olan biten kadar önemlidir. Duodenumdaki reseptörler, mide içeriğinin esnemesini ve kimyasal bileşenlerini algılar ve mide faaliyetini yavaşlatır. Bu, pilorik kasılmaların kuvvetini bile azaltır.
GÖRSEL İntestinal sinyaller ve mide
Karbonhidrat bakımından zengin öğünler duodenuma hızlıca geçer ama yağlar kimus üzerinde bir tabaka oluşturduğu için yavaş geçiş yapar. Ayrıca, bağırsakta bulunan enzimler tarafından sindirimleri de yavaştır. Bu yüzden duodenuma ulaşan yağlı kimus, gastrik sekresyonu ve boşalmayı yavaşlatır.
Sonuç olarak,
Konuya ilişkin bilginizi tamamlamak ve kendinize seviye atlatmak için önceki ve sonraki yazılara göz atmayı ihmal etmeyin. Linklere aşağıdan ulaşabilirsiniz.
SSPS - level up yourself
Bu ve sitemizde yer alan diğer yazılar SSPS spor ve sağlık bilimleri kütüphanesi kaynakları kullanılarak hazırlanmıştır.