top of page

Hormon Türlerinin Etki Mekanizmaları


Hidrofilik Hormonlar

Birinci mesajcı olan hormon membran reseptörüne bağlandığında ikinci mesajcı sistemi aktive eder. İkinci mesajcı sistemlerin en iyi bilineni "cAMP yoludur". Hormonun reseptöre bağlanması G-proteini aktive eder. "G-protein adenilat siklazı" uyarır.


Adenilat siklaz ATP'yi cAMP dönüştürür. cAMP ise PKA'yı aktifleştirir. PKA hedef proteinleri fosforiller ve yapısal değişime uğramalarını sağlar (aktif veya inaktif olurlar). Bütün bu olaylar neticesinde hedeflenen hücresel yanıt oluşmuş olur.


GÖRSEL Hidrofilik hormon aksiyonu

İkinci mesajcı sistem kısa süreli olarak etki gösteren bir süreçtir. Bunun sebebi, cAMP yapısı oluştuğu andan itibaren "fosfodiesteraz enzimi" tarafından inaktif edilmeye çalışılır. Bu yüzden bu sistem faaliyeti uzun süre aktif kalmaz.


Lipofilik Hormonlar

Steroid ve tiroid hormonları plazma membrandan "difüzyonla" geçer. Sitoplazmik veya nükleer olmak üzere iki farklı reseptöre bağlanabilirler. Bağlanma sonucunda "hormon-reseptör kompleksi" oluşur.


Kompleks, "hormon yanıt elementi" isimli DNA dizinine bağlanarak, spesifik genin aktifleştirilmesini sağlar. Bu sayede hedeflenen gen aktifleştirebildiği gibi pasifleştirilebilir de. Bu sayede bir hücrenin spesifik işlevi artırılıp yavaşlatılabilir.


GÖRSEL Lipofilik hormon aksiyonu

"Hormon yanıt elementi, belirli bir hormon-reseptör komleksinin gen ekpresyonunu başlatmak için DNA'da bağlanabileceği dizini ifade eder."

Tiroidden örneklendirelim. T4 plazma membrandan geçtiğinde aktif formu olan T3'e dönüştürülür (sterodilerde bu adım gerekli değil). T3 nükleer reseptöre bağlanarak hem NaK ATPaz hem de norepinefrin reseptörü genlerini aktive edebilir. Gerekli protein sentrezi yanıtı hücrenin ihtiyacına göre oluşur.

Sonuç olarak,


Konuya ilişkin bilginizi tamamlamak ve kendinize seviye atlatmak için önceki ve sonraki yazılara göz atmayı ihmal etmeyin. Linklere aşağıdan ulaşabilirsiniz.


SSPS - level up yourself

Bu ve sitemizde yer alan diğer yazılar SSPS spor ve sağlık bilimleri kütüphanesi kaynakları kullanılarak hazırlanmıştır.

bottom of page