İskelet kas lifinde kasılma meydana gelmesi için somatik motor nöron tarafından uyarılması gerekir. Bu motor nöronların hücre gövdeleri spinal kordda bulunur, aksonları ise spinal korddan ayrılır, innerve ettiği kasa kadar uzanır ve kas hücresiyle sinaps yapar.
Akson hedef kasa ulaştığı zaman birçok akson kollaterali oluşur yani dallanma meydana gelir. Bu dallanmanın sebebi kasın farklı bölgelerindeki birçok kas lifiyle bağlantı kurabilmektir. Bu sayede tek bir motor ünite aktivasyonu bile kasta bütüncül kasılma sağlayacaktır.
GÖRSEL Motor nöron ve innerve ettiği lifler
"Bir motor nöron ve uyardığı kas liflerinin tamamına motor ünite denir."
Motor nöron ve kas hücresi arasındaki sinaps nöromusküler kavşak olarak ifade edilir. Nöromusküler kavşakta aksonun sinaptik uçları ve sarkolemmanın motor son plağı bulunur. Sarkolemmada nörotransmitter reseptör sayısını artırmak adına birçok katlantı/kıvrım bulunur.
Motor nöronun sinaptik ucuna kadar taşınan bir AP sinaptik veziküllerdeki nörotransmitterin salınmasını tetikler. Nöromusküler kavşağın nörotransmitteri asetilkolindir. Asetikolin sinaptik boşluğa salındıktan sonra motor son plakta bulunan asetikolin reseptörlerine bağlanır. Bu reseptörler iyon kanalı görevli proteinlerdir.
GÖRSEL Nöromusküler kavşak
Asetikolinin iyon kanalı görevli reseptöelere bağlanmasıyla beraber kas hücre zarından içeri Na+ girmeye ve dışarı K+ çıkmaya başlar; sarkolemmal depolarizasyon başlamış olur.
Nöronlarda bulunan eşik potansiyelinden farklı olarak iskelet kas lifi motor nörondan aldığı tek bir uyarı (sarkolemmal depolarizasyon) ile aksiyon potansiyeli başlatır. Motor nöron kası orta kısmından uyardığı için başlayan AP kasın iki ucuna doğru zıt yönde ilerler.
GÖRSEL Kas lifinde AP başlaması
Nöromusküler kavşakta başlayan AP, sinir hücrelerindeki gibi bütün sarkolemma boyunca zincirleme olay dizisi yaratır. Bu zincirlime olaylar kas kasılmasına öncülük eder.
Asetilkolinin kastaki uyarıcı etkisi kısa sürelidir. Bunun sebebi, motor son plakta konumlanmış olan asetilkolinesteraz enzimidir. Bu enzim asetilkolini yıkarak reseptörleri aktive etmesini engeller.
Sonuç olarak,
Konuya ilişkin bilginizi tamamlamak ve kendinize seviye atlatmak için önceki ve sonraki yazılara göz atmayı ihmal etmeyin. Linklere aşağıdan ulaşabilirsiniz.
SSPS - level up yourself
Bu ve sitemizde yer alan diğer yazılar SSPS spor ve sağlık bilimleri kütüphanesi kaynakları kullanılarak hazırlanmıştır.
