PCr molekülü sarkoplazmik ADP'ye fosfat ekleyerek ATP resentezini sağlar. Bu işlem için yalnızca bir reaksiyon gereklidir. Reaksiyonun ismi ise kreatin kinaz reaksiyonu.
PCr yıkımını CK enzimi gerçekleştirir. Hücre enerji yükünün değişmesiyle, başka bir deyişle sarkoplazmik ATP'nin azalıp ADP'nin artması CK aktivitesinin artırır. Böylece ortamda biriken ADP molekülleri hızlıca tekrar ATP molekülüne dönüştürülür.
Kas hücresindeki PCr miktarı, depo ATP'nin yaklaşık 3-4 katı kadardır ve maksimum şiddetli egzersize yaklaşık 8-10 saniye boyunca ATP sağlayabilir. 20-30 metrelik (3-4 saniye) bir sprint esnasında biriken ADP'lere PCr'den P aktarılır. Bu aktarım sayesinde ATP depoları doldurulur.
Bu 20-30 metrelik sprintte kullanılan PCr miktarına baktığımızda depoda bulunan PCr miktarının tamamının kullanılmadığını, yani depodan daha az kullanıldığını görürüz. Böylece PCr bitme noktasına gelmez. Peki ne olur; PCr azalır, ADP azalır ama ATP artar ve böylece CK enzimi inhibe olur.
Sprintin mesafesi 30-40 metre yerine atletizm pistinde 1 tam tur yani 400 metre (50-70 saniye) olursa durum değişir. PCr depoları, bu durumda, ciddi oranda azalır. Bu azalmadan kaynaklı miyokinaz reaksiyonu gerçekleşir.
Miyokinaz reaksiyonunda 2 ADP molekülü arasında P aktarımı yapılır, ürün olarak 1 AMP ve 1 ATP molekülü elde edilir. Elde edilen AMP molekülü hücresel ATP harcanmasının ve ihtiyacının çok yüksek olduğunun göstergesidir. Bu molekül başka bir sistemin aktivitesi için önemlidir. Glikolizle ilişkili olan sıradaki yazıya mutlaka bakın!
Sonuç olarak, hücrede ATP harcaması varsa hidroliz sonucunda ADP ve Pi miktarı artar. ADP ve Pi artışı ATP resentezini sağlayacak olan CK enzimini uyarır. CK enzimi PCr'den ADP'ye P aktararak ATP sentezini sağlar. ATP hidrolizinin yüksek hızlara ulaşması CK enzimini daha çok uyaracak ve P aktarımı için daha çok substrat (ADP) oluşmasını sağlayacaktır. Daha hızlı ATP harcaması daha hızlı ATP resentezi yani hızlanmış metabolizma anlamına gelir.
Konuya ilişkin bilginizi tamamlamak ve kendinize seviye atlatmak için önceki ve sonraki yazılara göz atmayı ihmal etmeyin. Linklere aşağıdan ulaşabilirsiniz.
SSPS - level up yourself
Bu ve sitemizde yer alan diğer yazılar SSPS spor ve sağlık bilimleri kütüphanesi kaynakları kullanılarak hazırlanmıştır.
