Presinaptik nöron postsinaptik nöronlarla tam olarak nasıl iletişim kurar? Bu iletişimde nörotransmitter olarak asetilkolin kullanılırsa postsinaptik nöron nasıl uyarılır, öğrenmek için sırasıyla okuyunuz.
Postsinaptik Nöronda Uyarılma
Bir nöron, başka bir nöronu doğrudan elektrikle değil, kimyasal sinyallerle uyarır. Bu kimyasal sinyal, çoğu zaman nörotransmitter adı verilen bir maddedir. Eğer bu madde asetilkolin ise, sinyal iletimi aşağıdaki adımlarla gerçekleşir.
GÖRSEL Uyarılma sürecindeki olaylar
Aksiyon potansiyeli, presinaptik nöronun akson terminaline ulaştığında, buradaki voltaj kapılı Ca²⁺ kanalları açılır.
Ca²⁺ iyonları hücre içine girer ve bu giriş, sinaptik veziküllerin hareketini tetikler.
Veziküller presinaptik zarla birleşir ve içerdikleri asetilkolin, ekzositoz yoluyla sinaptik boşluğa salınır.
Asetilkolin, postsinaptik nöron zarındaki nikotinik reseptörlere bağlanır. Bu reseptörler aynı zamanda iyon kanalı görevindedir.
Reseptöre bağlanan asetilkolin, kanalı açar ve Na⁺ iyonları hücre içine, K⁺ iyonları dışarıya hareket eder.
Ancak Na⁺ girişi K⁺ çıkışından daha fazladır, bu da hücre içinin pozitif yüklenmesine, yani depolarizasyona yol açar.
Depolarizasyon, eşik potansiyele ulaşırsa, akson tepeceğinde bulunan voltaj kapılı Na⁺ kanalları açılır ve yeni bir aksiyon potansiyeli üretilir.
Postsinaptik Nöronda Uyarılmanın Durdurulması
Nöronal sistemde her uyarının bir süresi vardır. Asetilkolin sinyali de, belirli mekanizmalarla durdurulmazsa devamlı uyarı üretir. Bu nedenle sinyali kesmek için 3 temel süreç devreye girer.
GÖRSEL Uyarılmanın durdurulması
Difüzyon. Salınan asetilkolin moleküllerinin bir kısmı, sinaptik boşlukta reseptör bölgesinden uzaklaşarak etkisini kaybeder.
Enzimatik yıkım. Postsinaptik zar üzerinde bulunan asetilkolinesteraz enzimi, asetilkolin molekülünü asetat ve kolin olarak parçalar. Bu işlem, uyarının kesilmesinde birincil rol oynar.
Geri alım (reuptake). Parçalanmamış nörotransmitterler veya parçalanmış ürünler, aktif taşıma ile presinaptik nörona geri alınır. Bu işi nörotransmitter taşıyıcı proteinler yapar.
Sonuç olarak,
Konuya ilişkin bilginizi tamamlamak ve kendinize seviye atlatmak için önceki ve sonraki yazılara göz atmayı ihmal etmeyin. Linklere aşağıdan ulaşabilirsiniz.
SSPS - level up yourself
Bu ve sitemizde yer alan diğer yazılar SSPS spor ve sağlık bilimleri kütüphanesi kaynakları kullanılarak hazırlanmıştır.