Su molekülünün her ksımında aynı elektriksel yük bulunmaz. Bazı bölümleri kısmi negatif bazı kısımları kısmi pozitif yüke sahiptir. Peki bu nasıl meydana gelebilir? Cevabı çok basit, her atomun nükleusu elektronlara aynı oranda çekim kuvveti uygulamaz.
Birebir aynı olan iki atom arasında oluşmuş bir kovalent bağı düşünün, bu durumda elektronlara karşı her iki atomda aynı oranda çekim kuvveti uygular. Atomların elektronlara eşit çekim kuvveti uyguladığı moleküllerde apolar kovalent bağlar bulunur. Hidrojen veya oksijen gazı molekülleri apolar kovalent bağlardan oluşur.
GÖRSEL - Apolar kovalent bağ: O2 ve H2
Polar kovalent bağda ise bir atomun nükleusu öbür atomun nükleusuna kıyasla elektronlara daha fazla çekim kuvveti uygular. Bu durumda elektronlar iki atomun da çevresinde dönmeye halen devam eder ancak iki atomun etrafında eşit vakit geçirmezler.
Çekim kuvveti daha yüksek olan nükleusun etrafında (elektronlar) daha çok vakit geçireceklerdir. Bu yüzden, molekülün yapısında çekim kuvveti daha yüksek olan atomun bulunduğu taraf öbür tarafa kıyasla biraz daha negatif yüklü olacaktır.
Bir molekülün yapısında bulunan atomlardan elektronları daha kuvvetli şekilde kendisine çekenlerin elektronegatifliği (elektronları kendine çekme kuvveti) daha yüksek demektir.
GÖRSEL - Polar kovalent bağ: H2O
Polar kovalent bağa sahip bir molekülde bulunan atomlardan birisi kısmi negatif yüke sahipse moleküldeki diğer atomlardan en az bir tanesi kısmi pozitif yüke sahip olmalıdır.
Bir molekülün kısmi yüklü kısımları δ+ veya δ- şekilde gösterilir. İnsan vücudunda polar kovalent bağın en güzel örneği su molekülü yapısında bulunan hidrojen ve oksijen arasındaki polar kovalent bağdır.
GÖRSEL - Polar apolar farkı: CO2 ve H2O
Bu noktada artık sizlerin fikrini alalım istiyoruz. Elektronegatifliği daha yüksek olan oksijen atomu ise, elektronlar hangi tarafta daha fazla vakit geçirir ve su molekülünün hangi tarafında kısmi negatif yük bulunur?
Sonuç olarak, her atomun nükleusu elektronlara aynı oranda çekim kuvveti uygulamaz. Atomların elektronlara eşit çekim kuvveti uyguladığı moleküllerde apolar kovalent bağlar bulunur (H2, O2). Polar kovalent bağda ise bir atomun nükleusu öbür atomun nükleusuna kıyasla elektronlara daha fazla çekim kuvveti uygular. Bir molekülün yapısında bulunan atomlardan elektronları daha kuvvetli şekilde kendisine çekenlerin elektronegatifliği daha yüksektir (H2O). Polar kovalent bağa sahip bir molekülde bulunan atomlardan birisi kısmi negatif diğeri ise kısmi pozitif yüke sahip olmalıdır. Kısmi yüklü kısımları δ+ veya δ- şekilde gösterilir. İnsan vücudunda polar kovalent bağın en güzel örneği su molekülü yapısında bulunan hidrojen ve oksijen arasındaki polar kovalent bağlardır.
Konuya ilişkin bilginizi tamamlamak ve kendinize seviye atlatmak için önceki ve sonraki yazılara göz atmayı ihmal etmeyin. Linklere aşağıdan ulaşabilirsiniz.