Siz uyurken bile atan kalbiniz bir günde 100.000'den fazla kez atım yapar. Bu atımların hepsi harika bir düzen dahilinde gerçekleşir. Bu düzeni oluşturan yapıları ve bu yapıların temel anlamda nasıl işlediğini anlamak kardiyovasküler fizyolojide kritik öneme sahiptir.
Kalp duvarının %95'i kardiyak kas liflerinden (miyokardiyum) oluşur. Bu kasların elektriksel uyarılma düzeni sayesinde kalbin içindeki kanın efektif bir şekilde pompalanması sağlanır. Kalpte elektriksel uyarının oluştuğu ilk kısım sağ atriyumda bulunan "sinoatriyal (SA) düğümdür".
GÖRSEL Odacıklar, kapakçıklar ve septum
SA düğümde kalbin kendi ritmik elektriksel uyarısını oluşturan "pacemaker" hücreler bulunur. Bu hücreler kendi elektriğini ürettiği için kalbinizi kendi isteğinize göre hızlandırıp-yavaşlatamazsınız. Ancak egzersiz veya dalış yaparsanız sinir sisteminde çeşitli etkilere sebep olursunuz. Bu etkiler, kalp atım hızını gerekli taleplere göre düzenler (kardiyovasküler sistem ve egzersize yanıt linki).
SA düğümde oluşturulan uyarı sağ ve sol atriyumun kasılmasını sağlayarak içlerindeki kanı ventriküllere akıtmalarını sağlar. Sağ atriyumdaki elektriksel uyarı sol atriyuma çok hızlı taşındığı için buradaki mekanik işte zamansal açıdan bir gecikme veya aksaklık bulunmaz.
GÖRSEL Kardiyak iletim sistemi
Elektriksel uyarı ventriküllere ilerlemeden önce "atriyoventriküler (AV) düğümde" bir miktar bekletilir. Bu bekletilmenin sebebi; atriyumlardaki bütün kanın ventriküllere aktığından emin olmaktır. Elektriksel uyarı AV düğümde kısa bir süre bekletildikten sonra "AV demetiyle" ventriküllere doğru iletilir.
Ventriküller sağda ve solda bulunur ve geniş bir alanı kapsar. Bu sebeple elektriksel uyarı AV demeti aracılığıyla sağa ve sola doğru ikiye ayrılır. Devamında ise ventriküllerin her yerinde efektif bir kasılma meydana gelmesi için (eski adı purkinje lifleri olan) "subendokardiyal iletim ağı" aracılığıyla taşınır.
GÖRSEL Kardiyak iletim sistemi
Elektriksel iletinin bu düzende gerçekleşmesi miyorkardın efektif bir biçimde kasılmasını sağlar. Böylece kalbin üst kısmına gelen kanın alt kısmına geçmesi, alt kısmına gelen kanın ise çıkış yapacakları kapakçıklara doğru efektif bir şekilde gönderilmesi sağlanır.
Sonuç olarak,
Konuya ilişkin bilginizi tamamlamak ve kendinize seviye atlatmak için önceki ve sonraki yazılara göz atmayı ihmal etmeyin. Linklere aşağıdan ulaşabilirsiniz.
SSPS - level up yourself
Bu ve sitemizde yer alan diğer yazılar SSPS spor ve sağlık bilimleri kütüphanesi kaynakları kullanılarak hazırlanmıştır.