Siz uyurken bile atan kalbiniz bir günde 100.000'den fazla kez atım yapar. Bu atımların hepsi harika bir düzen dahilinde gerçekleşir. Bu düzeni oluşturan yapıları ve bu yapıların temel anlamda nasıl işlediğini anlamak için okumaya devam edin.
Kalp duvarının %95'i kardiyak kas liflerinden oluşur. Bu kasların elektriksel uyarılma düzeni sayesinde kalbin içindeki kanın efektif bir şekilde pompalanması sağlanır. Kalpte elektriksel uyarının oluştuğu ilk kısım sağ atriyumda bulunan sinoatriyal (SA) düğümdür.
GÖRSEL - Odacıklar, kapakçıklar ve septum
SA düğümde kalbin kendi ritmik elektriksel uyarısını oluşturan "pacemaker" hücreler bulunur. Bu yüzden kalbinizi hızlandırıp yavaşlatmak isteseniz de bu konuda başarılı olamazsınız. Ancak egzersiz veya dalış yaparsanız sinir sisteminde çeşitli etkilere sebep olursunuz. Bu etkiler, kalp atım hızını gerekli taleplere göre düzenler. Ancak şu anda konumuz bu değil (kardiyovasküler sistem ve egzersize yanıt).
SA düğümde oluşturulan uyarı sağ ve sol atriyumun kasılmasını sağlayarak içlerindeki kanı ventriküllere akıtmalarını sağlar. Sağ atriyumdaki elektriksel uyarı sol atriyuma çok hızlı taşındığı için buradaki mekanik işte zamansal açıdan bir aksaklık bulunmaz.
GÖRSEL - Kardiyak iletim sistemi
Elektriksel uyarı ventriküllere ilerlemeden önce atriyoventriküler (AV) düğümde bir miktar bekletilir. Bu bekletilmenin sebebi; atriyumlardaki bütün kanın ventriküllere aktığından emin olmaktır. Elektriksel uyarı AV düğümde kısa bir süre bekletildikten sonra AV demetiyle ventriküllere doğru iletilir.
Ventriküller sağda ve solda bulunur ve geniş bir alanı kapsar. Bu sebeple elektriksel uyarı AV demeti aracılığıyla sağa ve sola doğru ikiye ayrılır. Devamında ise ventriküllerin her yerinde efektif bir kasılma meydana gelmesi için (eski adı purkinje lifleri olan) subendokardiyal iletim ağı aracılığıyla taşınır.
GÖRSEL - Kardiyak iletim sistemi
Elektriksel iletinin bu düzende gerçekleşmesi miyorkardın efektif bir biçimde kasılmasını sağlar. Böylece kalbin üst kısmına gelen kanın alt kısmına geçmesi, alt kısmına gelen kanın ise çıkış yapacakları kapakçıklara doğru efektif bir şekilde gönderilmesi sağlanır.
Sonuç olarak, kalp kendi elektriksel uyarısını oluşturan ve uyurken bile çalışan bir fizyolojiye sahiptir. Kendi elektriksel uyarısını oluşturduğu bölüm sağ atriyumda konumlanan sino-atriyal düğümdür. Buradaki ileti sol atriyuma çok hızlı bir şekilde taşınarak atriyumların eş zamanlı kasılması sağlanır. Atriyumların tamamen boşalması için elektriksel uyarı ventriküllere iletilmeden önce AV düğümde bekletilir. Devamında AV demeti aracılığıyla sağ-sol olacak şekilde ikiye ayrılır ve septumu geçer. Uyarıyı ventriküllerdeki bütün kas liflerine iletmekten yükümlü olan son yapı ise subendokardiyal iletim ağıdır. Bu sistem sayesinde kalp, efektif ve verimli bir şekilde işleyişini sürdürür.
Konuya ilişkin bilginizi tamamlamak ve kendinize seviye atlatmak için önceki ve sonraki yazılara göz atmayı ihmal etmeyin. Linklere aşağıdan ulaşabilirsiniz.
SSPS - level up yourself
Bu ve sitemizde yer alan diğer yazılar SSPS spor ve sağlık bilimleri kütüphanesi kaynakları kullanılarak hazırlanmıştır.
Solunum Sistemi
Kardiyovasküler Sistem
